Programma 2022

Dr. Els M.A. Blijd-Hoogewys organiseert, samen met CongressCare, het Nationaal Autisme Congres. Zij is klinisch psycholoog, waarnemend p-opleider en manager behandelzaken van de specialistische teams bij INTER-PSY, waaronder het Autismeteam en het Expertiseteam Jonge Kind. Els is mede-initiatiefnemer en voorzitter van het Female Autism Network of the Netherlands (FANN) en voorzitter van CASS18+ (landelijk netwerk van GGZ-hulpverleners in de autismzorg van volwassenen).

How can the neurodiversity paradigm be reconciled with diagnostic-therapeutic support models, and the very real needs of many autistic people? In pursuit of a neurodiversity-affirmative model of support, I will highlight the importance of participatory working, with representatives from the autistic community in meaningful, powerful roles, giving examples from my own research.  In addition, I will consider the need to raise standards of clinical research design and reporting in order to protect the rights of autistic people.

Autism Spectrum Conditions are behaviourally defined, which highlights the need to focus on the behavioural phenotype. Many autistic people experience challenges in social-communicative behaviour. A theoretical account suggests that atypical response to social rewards contributes to such challenges.Through a series of studies using multiple techniques, we systematically test this account and highlight the importance of task demands and timing. In parallel, we have translated some of these lab-based paradigms to a mobile app that can be administered by non-specialists in low-resource settings, to detect signs of autism in children. I will present preliminary results from this work, and demonstrate the potential for fundamental autism research to be applied at scale.

Psychiatric disorders are ubiquitously associated with profound social impairments, but the underlying behavioral and neural mechanisms of social interaction remain elusive. In this talk, I will argue for the development of an interaction-focused, quantitative real-world psychiatry that contributes to studying psychopathology and social abilities in more ecologically valid situations while using observer-independent measures. This approach will be illustrated by a series of studies in adults with autism, which provide preliminary evidence for the utility of interaction-based phenotyping in the clinical context and with regard to neuroimaging investigations that investigate the underlying neural correlates of autism.

There is a well-documented ‘research to practice gap’ in autism education, whereby research takes place in schools, but this research does not always directly benefit pupils, teachers or families.  In this talk, Laura will be advocating for taking a different approach to autism education research, whereby research is done in true collaboration with schools. Laura will discuss examples from her own work, conducted as part of the Pan London Autism Schools Network Research group that she chairs.

In this talk I will review previous and current fMRI work that characterizes differences in large-scale network organization in autism spectrum disorder (ASD). There will be a focus on both task-fMRI and resting-state fMRI paradigms using traditional “static” analyses and more recent “dynamic” analyses. Static analyses focus on average differences in brain function across the entire length of the scan while newer dynamic analyses focus on differences in brain function in smaller time windows within each scan. Both techniques are now being used to provide a more nuanced understanding of brain function in ASD.

Genetic and neuroscience advances have provided multiple ideas about biologically-based treatments in autism. At this point, however, we are still limited to symptomatic treatments that are adapted from other conditions. I will discuss the current state of medication treatments, recent large trials of medications to target core difficulties, and the pathways forward for biologically-based treatments.

Prof. Stephen Porges geeft dit jaar de dr. Hans Bogte lezing, vernoemd naar wijlen Hans Bogte, die 20 jaar geleden het initiatief nam om het Nationaal Autisme Congres te organiseren en dit 17 jaar lang met veel toewijding deed.

The Polyvagal Theory provides a new perspective to explore how autonomic nervous system function relates to the social behavior, emotional regulation, and health of individuals on the autism spectrum. The theory emphasizes that several core deficits in behavioral, sensory, and affective regulation that form the biobehavioral phenotypes of autism are related to atypical neural regulation of the autonomic nervous system.

All adolescents and young adults are at risk for dating and sexual violence. Autistic people are at least as likely at non-autistic counterparts to experience challenges establishing and maintaining healthy intimate relationships. In this session, the presenter will relay data from two recent research studies designed to help understand autistic people’s risk for abuse in peer relationships and to promote safety. The first study examined data from 1,411 autistic US college students and found that they were at increased risk of emotional and physical victimization. The second study describes the development and pilot test of an innovative six-session online class for autistic adults to learn healthy relationship skills called HEARTS. HEARTS is co-taught by autistic and non-autistic teaching teams, uses a neurodiversity framework, has been feasibility tested, and is now preparing to undergo a randomized controlled trial test.

Lezing door AutismeKRACHT;

Autisme uit zich bij vrouwen veelal op een andere manier dan bij mannen, bovendien weten vrouwen hun autisme vaak beter te camoufleren. Iets wat enorm veel energie kan kosten en de nodige psychische en fysieke klachten met zich meebrengt. Daarnaast krijgen veel vrouwen vaak één of meerdere verkeerde diagnoses.

Ook ik heb dit pad bewandeld en kwam er na 10 jaar aan behandeling en verschillende diagnoses achter dat autisme de oorzaak was van mijn mentale en fysieke problemen.

Mijn doel is om meer bekendheid over autisme (bij vrouwen) te creëren om daarmee het stigma rondom autisme te zo veel als mogelijk te kunnen doorbreken.

Dingen die aan bod komen in mijn presentatie; hoe kun je autisme bij vrouwen sneller herkennen, vooroordelen/stigma en op welke manier heb ik dit ervaren in mijn weg naar de diagnose.

Aan de hand van zijn eigen autisme-ontdekkingsreis vertelt Jasper over een aantal uitdagingen die hij zelf heeft ervaren en terugziet in menig ander ervaringsverhaal.

Sascha vertelt vanuit zijn eigen ervaring hoe het is om zowel autistisch als transgender te zijn. Welke zaken zijn ingewikkelder? Waarom is het belangrijk om extra aandacht te geven aan genderbeleving bij mensen met autisme? Deze en andere vragen zullen beantwoord worden tijdens de lezing.

In de klinische praktijk wordt regelmatig gesproken van een ‘autistische burn-out’, maar wat is dit nu precies? In deze lezing wordt, aan de hand van de meest recente wetenschappelijke literatuur, besproken wat een autistische burn-out inhoudt. Ook wordt ingegaan op hoe deze ontstaat en wat kan helpen om hiervan te herstellen.

Lichamelijke klachten en ziekten komen veel voor bij mensen met ASS, maar risicofactoren hiervoor zijn onderbelicht. Recentelijk is onderzocht hoe psychologische, gedrags- en lichamelijke factoren samenhangen met maag-darm klachten bij volwassenen met ASS in het Lifelines onderzoek. Hieruit blijkt het belang van een psychosomatisch geïntegreerde aanpak.  De aandacht voor lichamelijke ziekten in de psychiatrische zorg is vaak beperkt. Daarom is bij Sarr Autisme Rotterdam een ASS-obesitas spreekuur gestart in samenwerking met het ErasmusMC. We presenteren nieuwe bevindingen uit het Lifelines cohort, discussiëren over hiaten in de zorg aan de hand van ervaringsdeskundigheid en bespreken nieuwe initiatieven voor geïntegreerde zorg.

In het verleden werd betwijfeld of psychosociale interventies voor mensen met autisme effectief waren. Inmiddels heeft het nodige onderzoek aangetoond dat sommige interventies effecten hebben op kennis over sociale conventies, de hoeveelheid sociaal contact en sociale vaardigheden. Toch is er ook een kritisch geluid over de effecten op zelfbeeld, welzijn en sociaal stigma. Hoe kunnen we interventies optimaliseren en implementeren, zodat hun impact zinvol en van waarde is; hierover gaan we in deze workshop in debat. We geven eerst een overzicht van enkele belovende innovatieve methodieken plus onderbouwing en proberen daarna elkaar praktische handreikingen te geven.

Een late diagnose autisme bij ouderen heeft veel impact. Het biedt ouderen een verklaring waarom het leven zo gelopen is, als het gelopen is. Tevens geeft het een nieuw behandelperspectief, onder meer door het herschrijven van het levensverhaal. In deze workshop laten we zien en ervaren wat de combinatie van psychotherapie en beeldende therapie kan betekenen voor ouderen met autisme. Middels beelden kan naar buiten gebracht worden wat van binnen speelt. Veelal is dit verbaal lastiger voor ouderen met autisme. Woorden vervliegen, het beeld blijft bestaan. Bovendien is het concreet en kan er op teruggekeken worden. De combinatie van beeldende therapie en psychotherapie geeft zicht op de informatieverwerking en beleving, maar ook ruimte voor zelfonderzoek en de mogelijkheid voor positieve ervaringen met het uiten van de beleving.

Volgens de zelfbeschikkingstheorie (Deci & Ryan, 2002) zijn er drie psychologische basisbehoeften die bijdragen aan een zinvol en betekenisvol leven: autonomie (bewuste keuzes voor activiteiten die je interessant vind en waarin tot uitdrukking komt wie je bent, doelen nastreven waar je achter staat), competentie (zeker van je capaciteiten, bekwaam in activiteiten, vertrouwen dat je je doelen bereikt) en verbondenheid (om anderen bekommeren en gevoel dat anderen zich om jou bekommeren). Voor mensen met autisme is het vaak moeilijk om aan die behoeften te voldoen, hun ‘anders-zijn’ is reden voor een onderliggend existentieel lijden: kan ik wel zijn wie ik wil zijn en doen wat ik wil doen? Behandeling en begeleiding zijn doorgaans gericht op functioneren: zijn de klachten afgenomen, zijn de competenties vergroot, is het maatschappelijk functioneren verbeterd? De herstelliteratuur in de psychiatrie toont echter aan dat voor patiënten de belangrijkste uitkomsten liggen op het niveau van de narratieve ontwikkeling, met principes als verbondenheid, hoop, identiteit, zingeving en empowerment (Leamy et al. 2011, Stuart et al., 2017). Het is daarom belangrijk om meer aandacht te hebben voor de existentiële vragen die liggen onder de behandel- en begeleidingsvragen.